نرم‌افزار Catia یکی از نرم افزارهای پیشگام طراحی صنعتی در جهان است که توسط دازالت سیستمز (Dassault Systems) توسعه داده شده است. این کمپانی چندملیتی تولید نرم‌افزار که مقر اصلی آن در فرانسه است، کار طراحی سه بعدی، طراحی ماکت دیجیتال سه بعدی و تولید نرم‌افزارهای مدیریت چرخه عمر محصول (PLM) را بر عهده دارد. این نرم‌افزار، اپلیکیشی سه بعدی و تعاملی است که روی پلتفرم‌های مختلف طراحی به کمک رایانه (CAD)، تولید با کمک رایانه (CAM)، مهندسی با کمک رایانه(CAE) و طراحی سه بعدی قابل اجرا است. تولیدکنندگان تجهیزات اصلی (OEM) و سازمان‌های تولیدکننده در صنایع مختلف از نرم‌افزار Catia برای سرعت بخشیدن به طراحی، تحلیل و توسعه محصولات جدید خود استفاده می‌کنند.
نرم افزار کتیا با تلفیق روش‌های مختلف طراحی و توسعه محصول، تغییراتی نوآورانه در طراحی و تجربه کاربری ایجاد کرده و اجازه می‌دهد از دستورالعملهای موجود طی پروسه توسعه محصول استفاده کرد. به همین دلیل است که Catia برای طراحان صنعتی، طراحان خلاق، مهندسان مکانیک و معماران سیستم به نرم‌افزاری پرکاربرد مبدل شده است. این نرم‌افزار محیط طراحی سه بعدی را فراهم می‌کند که به کاربران و سهامداران اجازه می‌دهد طرح‌های خود را به صورت آنلاین به اشتراک گذاشته و در مورد مدل سازی محصولات مد نظر خود به بحث و تبادل نظر بپردازند.
این نرم‌افزار در سال ۱۹۷۷ و به صورت انحصاری توسط شرکت هواپیماسازی اویون مارسل دزالت (Avions Marcel Dasaault) برای طراحی و تولید هواپیمای جت جنگنده میراژ مورد استفاده قرار گرفت. این شرکت هواپیماسازی در آن زمان تنها مشتری این نرم‌افزار بود. این نرم‌افزار بعدها در صنایعی چون هوا و فضا، خودروسازی، کشتی‌سازی و قالب سازی مورد استفاده قرار گرفت. در ادامه چند مزیت اصلی نرم افزار Catia را مرور می‌کنیم.
کاربردهای نرم افزار در انواع صنایع
نرم افزار کتیا از مراحل مختلف توسعه محصولات مانند مفهوم‌پردازی، طراحی کامپیوتری (CAD)، مهندسی (CAE) و تولید (CAM) پشتیبانی می‌کند. این نرم‌افزار تعامل دستورالعملهای مهندسی را در پلتفرم 3DEXPERIENCE تسهیل می‌کند؛ پلتفرمی که شامل طراحی سطح و قالب، طراحی سیستم‌های الکتریکی، سیال، الکترونیکی، مهندسی مکانیک و مهندسی سیستم‌ها است. همچنین کتیا طراحی الکترونیکی، الکتریکی و سیستم‌های توزیعی نظیر سیالات و سیستم‌های HVAC را نیز تسهیل می‌کند.
مزیت‌های نرم افزار Catia
روش چند دستوری
این نرم افزار روشی چند دستوری را برای توسعه و طراحی محصولات ارائه می‌دهد. نرم‌افزار برای این منظور، موارد مورد نیاز خاص را در دستورالعملهای مختلف هدف قرار داده تا روش سازمان‌ها و شرکت‌ها را برای توسعه و طراحی محصولات جدید بهبود بخشد.
طراحی و استایل محصول
یکی از ویژگی‌های اصلی این نرم افزار طراحی محصول، قابلیت‌هایی است که برای مدلسازی سطحی پیشرفته در اختیار طراحان حوزه حمل و نقل و طراحان صنعتی قرار می‌دهد. طراحان با استفاده از این قابلیت قادر خواهند بود زیبایی‌شناختی و ارگونومی محصول را تجزیه و تحلیل کرده و بالاترین کیفیت ممکن را در سطح طرح مورد نظر به دست آورند.
طراحان خلاق نیز به دسته‌ای از ابزارها دسترسی خواهند داشت که به آنها اجازه می‌دهد ایده‌های مفهومی بیشتری را بررسی و ایجاد کنند. طراحان با استفاده از تکنولوژی منحصربه‌فرد اسکچینگ (sketching) سه بعدی می‌توانند طرح‌های دوبعدی خود را به نرم افزار انتقال داده و ایده‌های جدید را بررسی کنند. همچنین طراحان تجربه مجازی می‌توانند با استفاده از قابلیت‌های نورپردازی همه جانبه، بازتاب و سایه‌روشن، رندرهایی باکیفیت تولید کنند که از نظر فیزیکی صحیح هستند.
مهندسی
نرم‌افزار Catia به مهندسان مکانیک اجازه می‌دهد با استفاده از ابزارهای مدلسازی سه بعدی، فاکتورهایی را که روی عملکرد و کیفیت محصولات مکانیکی تأثیرگذار است شناسایی کنند. نکته جالب این قابلیت آن است که مهندسان چنین اطلاعات حیاتی را از همان ابتدای کار با نرم‌افزار و طی پروسه توسعه محصول کسب خواهند کرد. آنها می‌توانند محصولات مکانیکی را با استفاده از تولید طرح دیجیتال اولیه و شبیه‌سازی آن در محیط‌های فعالیت‌شان توسعه و تحلیل کنند.
مهندسان مکانیک با استفاده از کتیا می‌توانند قطعات سه بعدی را از طرح‌های دوبعدی، ورق‌های فلزی، کامپوزیت‌ها، قالب‌ها، یا قطعات ریخته‌گری شده و به دلخواه تولید یا مونتاژ کنند. این نرم‌افزار تکنولوژی‌های پیشرفته‌ای را در زمینه مکانیک سطوح در اختیار مهندسان قرار می‌دهد. با استفاده از کتیا می‌توان قطعات تولید شده را از نظر میزان تحمل فشار و همچنین جنبش‌شناسی حتی پیش از تولید مورد بررسی قرار داد. نرم‌افزار Catia در زمینه مهندسی هوا و فضا دارای ماژول اضافه دیگری به نام پلتفرم طراحی ورق‌های هوا و فضا است که به کاربر اجازه می دهد قابلیت های طراحی مولد ورق و طراحی مولد سطح را با هم تلفیق کرده و بهترین نتیجه ممکن را به دست آورند.
مهندسی و معماری سیستم
نرم‌افزار Catia به منظور تسهیل تولید و ارزیابی محصولات و سیستم‌های پیچیده، پلتفرم توسعه محصول اختصاصی خود را در اختیار مهندسان و معماران، و توسعه دهندگان سیستم قرار می‌دهد. این پلتفرم، مدلسازی چند دستوری، شبیه‌سازی، ارزیابی و روند کاری را به صورت یک پارچه در اختیار مهندسان و معماران سیستم قرار می‌دهد. این نرم‌افزار به مهندسان و معماران اجازه مي‌دهد سیستم‌های جای‌گذاری شده را با پروسه‌های طراحی سه بعدی تلفیق کرده و در نتیجه محصولات و سیستم‌های پیچیده را هرچه بهتر شبیه سازی کنند.
بعلاوه، مهندسان اطمینان خواهند داشت که محصولات طراحی شده آنها با نیازها و مقررات بازار تطابق دارد و در عین حال هزینه کلی توسعه محصول و سیستم را کاهش خواهند داد.
سازمان‌ها و شرکت‌های تولیدی کوچک و بزرگ با استفاده از کتیا می‌توانند تغییرات ایجاد شده را بررسی کنند یا محصولات و سیستم‌های متعددی را تنها با بکارگیری یک سیستم یک پارچه توسعه دهند. این روش جوابگوی بسیاری از نیازهای کاربری مدرن در طراحی محصولات هوشمند است و بدین منظور از مهندسی سیستم‌های مدل‌محور (MBSE) استفاده می‌کند که شامل مواردی چون سیستم‌های مدلسازی معماری، شبیه‌سازی و مدلسازی کنش سیستم، ردگیری چرخه دوام و مدیریت پیکربندی، سیستم‌های توسعه اتومبیل مانند اتواستار بیلدر (AUTOSTAR Builder)، و سیستم‌های توسعه اتوماسیون است.
کتیا از از زبان باز مدلیکا (Modelica) و دایمولا (Dymola) در مدلسازی کنشی دینامیک استفاده می‌کند که رفتار سیستم‌های پیچیده با دستورالعملهای متعدد مهندسی را به سرعت و به آسانی مدلسازی و شبیه‌سازی می‌کنند. کتیا و دایمولا طوری توسعه داده شده‌اند که کاربر را قادر می‌سازد طیف گسترده‌ای از سیستم‌های پیچیده، از دینامیک وسایل نقلیه گرفته تا دینامیک پرواز هواپیماها را مدلسازی و شبیه‌سازی کند.
محیط سه بعدی تعاملی
نرم‌افزار Catia با محیط سه بعدی تعاملی همراه است که به کاربران و سهام‌دارن اجازه می‌دهد که به صورت فعال در هر زمان و مکانی در پروسه طراحی دخیل باشند. محیط طراحی از طریق پیشخوان سه بعدی قابل دسترسی خواهد بود که به عنوان تنها منبع موثق طرح، در دسترس همگان خواهد بود. برای مثال طراحان می‌توانند از طریق این محیط تعاملی سه بعدی با دپارتمان‌های دیگر ارتباط برقرار کرده و برای بهبود طرح خلاقانه خود با کاربرانی در سراسر دنیا همکاری کنند. همچنین مهندسان و معماران سیستم نیز می‌توانند در حین طراحی و توسعه اجزاء و قطعات سیستم‌های پیچیده، دستورالعملهای خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند.
سیستم‌های الکتریکی
نرم‌افزار CATIA v5 تمام پروسه طراحی و تولید سیستم‌های الکتریکی را پوشش می‌دهد. توانایی‌های این نرم افزار شامل درک و تعریف سیستم‌های الکتریکی، مدلسازی سه بعدی نقشه‌های سیم‌کشی و کابل‌کشی صنعتی از طریق طراحی و ایجاد بردهای پیچیده الکتریکی است.
سیستم‌های سیال
نرم‌افزار CATIA v5 طراحی و تولید سیستم‌های سیال شامل انواع لوله‌کشی، سیستم‌های گرمایشی و سیستم‌های تهویه را تسهیل می‌کند. این نرم‌افزار قادر به تولید الگوهای دوبعدی هیدرولیک، سیستم‌های HVAC و گازی و تهیه الگوهای لوله‌کشی و ابزارسازی است. کاربر با استفاده از ویژگی‌های خاص این نرم‌افزار می‌تواند از الگوهای دوبعدی برای تولید طرح‌های سه بعدی تعاملی و جاگذاری اجزای سیستم در طرح شبیه‌سازی شده دیجیتال کامل محصول استفاده کند که همه این موارد تنها با وارد کردن اطلاعات و طرح‌های ایزومتریک قابل استفاده خواهد بود.
صنایعی که از Catia استفاده می‌کنند
از کتیا در طیف گسترده‌ای از صنایع از هوا و فضا گرفته تا تجهیزات صنایع دفاعی، خودروسازی، تکنولوژی‌های پیشرفته، کشتی‌سازی، کالاهای مصرفی، طراحی ابزارآلات، کالاهای بسته‌بندی، قالب‌سازی، معماری و انواع و اقسام سرویس‌ها استفاده کرد.
هوا و فضا
در صنعت هوا و فضا، شرکت بویینگ از نسخه CATIA V3 برای ساختن بویینگ ۷۷۷ و از نسخه CATIA V5 برای ساختن سری هواپیماهای بویینگ ۷۸۷ استفاده کرده است. بدین منظور این کمپانی، سری کامل نرم‌افزارهای دزالت سیستمز را با افزونه‌های اختصاصی شرکت بویینگ به کار گرفت. هواپیماهای Xian JH-7A چینی، ایرباس فرانسوی و شرکت هواپیماسازی بمب‌ریدر ایرواسپیس کانادایی از جمله دیگر کمپانی‌هایی هستند که از کتیا در طراحی‌های خود استفاده کرده‌اند.
خودروسازی
در صنایع خودروسازی نیز نام‌های بزرگی چون ب ام و، پورشه، مک لارن، کرایسلر، هوندا، آئودی، جگوار لند رور، فولکس واگن، سئات، اسکودا، بنتلی، رنو و ولوو از جمله نام‌های بزرگی هستند که این نرم‌افزار را به کار گرفته‌اند.
کشتی‌سازی
در صنایع کشتی‌سازی برای اولین بار از ویژگی‌های منحصربه‌فرد اختصاصی CATIA V5 استفاده شد. شرکت جی‌دی الکتریکی بوت (GD Electric Boat) از کتیا برای طراحی جدیدترین زیردریایی سریع نیروی دریایی ایالات متحده استفاده کرد. نرم‌افزار در طراحی شناورهای دیگری نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
نرم‌افزار کتیا به جز موارد ذکر شده در موراد بسیار دیگری نیز به کمک طراحان صنعتی آمده است که از جمله جدیدترین آنها طراحی تجهیزات مدرن تکنولوژی‌های پیشرفته مانند گوشی‌های هوشمند و دوربین‌ها، توربین‌های مورد استفاده در نیروگاه‌های بادی و معماری ساختمان‌های مدرن اشاره کرد که خود نشان‌دهنده طیف وسیع صنایع تولید شده در جهان توسط این نرم‌افزار است.
