مقدمه‌ای بر سیستم راهگاهی

سیستم راهگاهی در قالب تزریق پلاستیک مسئول توزیع پلاستیک مذاب به تمام قسمت‌های قالب است. این سیستم از اجزای مختلفی تشکیل شده که به‌طور عمده شامل راهگاه‌های اصلی، فرعی و دریچه‌ها می‌باشد. طراحی دقیق این سیستم برای بهینه‌سازی فرآیند تزریق و تولید محصولاتی با کیفیت بالا بسیار حائز اهمیت است.

اجزای سیستم راهگاهی

سیستم راهگاهی به چند بخش مختلف تقسیم می‌شود که هرکدام وظیفه خاص خود را دارند:

• راهگاه اصلی: این راهگاه وظیفه توزیع پلاستیک مذاب به تمام بخش‌های قالب را بر عهده دارد. معمولاً این بخش از ضخامت بیشتری برخوردار است تا جریان پلاستیک به خوبی هدایت شود.
• راهگاه فرعی: راهگاه‌های فرعی به طور مستقیم به قسمت‌های مختلف قالب متصل می‌شوند و پلاستیک را از راهگاه اصلی به بخش‌های دقیق‌تر قالب هدایت می‌کنند.
• دریچه‌ها: دریچه‌ها اجازه می‌دهند که پلاستیک به قسمت‌های خاص قالب وارد شود و از ایجاد مقاومت در فرآیند تزریق جلوگیری می‌کنند. طراحی مناسب دریچه‌ها از بروز مشکلاتی مانند حبس هوا و انسداد مواد جلوگیری می‌کند.

استانداردهای ابعادی سیستم راهگاهی

برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم راهگاهی، باید از استانداردهای ابعادی دقیق پیروی کرد. این استانداردها معمولاً به شرایط خاص هر پروژه و نوع پلاستیک مورد استفاده بستگی دارند. از جمله استانداردهای عمومی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قطر راهگاه‌ها: قطر راهگاه باید به گونه‌ای انتخاب شود که پلاستیک به راحتی در آن جریان یابد. قطر مناسب راهگاه‌ها معمولاً بین ۲ تا ۴ میلی‌متر است. این مقدار بستگی به نوع پلاستیک و اندازه قالب دارد.
• طول راهگاه‌ها: طول راهگاه باید کوتاه و مستقیم باشد تا از افت فشار جلوگیری شود. طول زیاد می‌تواند باعث افزایش زمان تزریق و هزینه‌های تولید شود.
• زاویه‌های انحنای راهگاه‌ها: زاویه‌های انحنای زیاد در راهگاه‌ها می‌توانند باعث افزایش مقاومت در برابر جریان پلاستیک شوند. بنابراین باید سعی شود انحناها حداقل باشند.
• ارتفاع و ضخامت صفحات قالب: صفحات قالب باید به گونه‌ای طراحی شوند که به راحتی بتوانند فشار پلاستیک مذاب را تحمل کنند. ضخامت مناسب صفحات معمولاً باید حداقل ۱۵ میلی‌متر باشد.

انواع سیستم‌های راهگاهی

سیستم‌های راهگاهی می‌توانند به انواع مختلفی تقسیم شوند که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. برخی از مهم‌ترین انواع سیستم‌های راهگاهی عبارتند از:

• سیستم راهگاهی باز: در این نوع سیستم، راهگاه‌ها به گونه‌ای طراحی می‌شوند که بعد از تزریق، مواد مذاب به راحتی از قالب خارج شوند. این سیستم بیشتر برای قطعاتی با حجم بالا استفاده می‌شود.
• سیستم راهگاهی بسته: در این سیستم، راهگاه‌ها پس از تزریق باقی می‌مانند و به صورت خودکار از قالب خارج نمی‌شوند. این نوع سیستم برای محصولات کوچک‌تر و دقیق‌تر مناسب است.
• سیستم راهگاهی گرم: در این سیستم، حرارت به راهگاه‌ها منتقل می‌شود تا از سرد شدن سریع پلاستیک مذاب جلوگیری کند. این نوع سیستم برای مواد پلاستیکی با نقطه ذوب بالا کاربرد دارد.

مشکلات رایج در سیستم‌های راهگاهی

در صورتی که طراحی سیستم راهگاهی به درستی انجام نشود، مشکلات متعددی ممکن است رخ دهد که بر کیفیت محصول نهایی تاثیر می‌گذارد. برخی از این مشکلات عبارتند از:

• پدیده "Cold Slug" (لخته سرد): این مشکل زمانی رخ می‌دهد که پلاستیک مذاب در راهگاه قبل از رسیدن به قالب سرد شود و باعث بروز نواقص در محصول می‌شود.
• ایجاد حباب هوا: این مشکل زمانی رخ می‌دهد که هوا در سیستم راهگاهی به دام می‌افتد و باعث ایجاد عیوب سطحی و داخلی در قطعه می‌شود.
• عدم توزیع یکنواخت پلاستیک: در صورتی که طراحی راهگاه‌ها به درستی انجام نشود، پلاستیک به صورت یکنواخت در قالب توزیع نمی‌شود و این باعث تولید محصولات با کیفیت پایین می‌شود.

نتیجه‌گیری

سیستم راهگاهی یکی از اجزای حیاتی در فرآیند قالب‌سازی تزریقی پلاستیک است که تاثیر زیادی در کیفیت نهایی محصول دارد. با رعایت استانداردهای طراحی و انتخاب صفحات قالب مناسب، می‌توان به نتایج بهتری دست یافت. در نهایت، طراحی صحیح سیستم راهگاهی و شناخت ابعاد استاندارد آن می‌تواند مشکلات بسیاری را از فرآیند تولید دور کند.